9 sierpnia 2014

Kim Rafalala jest?

Wiele złego się dzieje od kilku dni w mediach. Jedną z przyczyn jest Rafalala, z zaczęło się od youtube'a oraz programu Tak czy Nie w Polsacie News. Niby nic, bo podobnych akcji - nie nagłośnionych - jest wiele. Jednak to co ostatnio się dzieje przeraża mnie i sprawia, że czuję się źle. Ponadto psuje to wizerunek katolików, gdyż to właśnie tę grupę wyznaniową uznaje się za winną.

Biologia

Wszyscy wiedzą jak powstają i skąd się biorą dzieci. Nie jest to nic odkrywczego. Czasami słyszymy mitologię listów z Bravo jak to pocałunek czy masturbacja powoduje ciążę. Dziwne, ale też takie coś się zdarza naprawdę. Przechodząc jednak do ludzi, którzy wykształcili się (nie chodzi o ukończenie) w gimnazjum. Wiemy, że człowiek powstaje z połączenia się komórki jajowej i plemnika. W tym momencie, zgodnie z najnowocześniejszą biologią, rozpoczyna się istnienie nowego organizmu jakim jest człowiek. Jednak decyzja o płci zapada znacznie wcześniej - w jądrach mężczyzny. Niewiele bowiem osób pamięta ze szkoły, że o tym decyduje plemnik. Jak to możliwe? 

Zgodnie z biologią kobieta ma genotyp XX, a mężczyzna XY. Każda z osób wnosi, o ile nie zachodzą określone mutacje, po połówce genotypu. Skoro kobieta ma dwa takie same genotypy może wnieść tylko X, a mężczyzna ze względu na różnice może wnieść albo X, albo Y. Stąd też mężczyzna jest decydujący.

Psychologia

Współczesna psychologia poszła w dwa różne kierunki wprowadzając pojęcia: płeć - zestaw cech biologicznych męskich bądź żeńskich oraz rodzaj (gender) - zestaw cech przypisanych przez kontekst kulturowo-historyczny. W angielskiej nomenklaturze odnajdziemy aż trzy określenia: sex - odnoszący się do płci jako kategorii biologicznej, określającej różnice w budowie anatomicznej i cechach fizjologicznych; gender - (pol. rodzaj) odnosi się do płci jako zjawiska społecznego; gender identity - tożsamość płciowa jednostki. Wracając do naszego podwórka przykład ukazujący dokładnie te różnice wskazali B. Lott i D. Maluso mówiąc, że płeć występuje u ludzi i zwierząt, a rodzaj jest właściwy tylko ludziom. Z tego też powodu zrobiło się głośno o gender. 

Tak więc otrzymujemy dwie koncepcje psychologiczne - płeć biologiczna i płeć psychologiczna (inaczej płeć kulturowa). Aby ich obserwacje nie były mylone wprowadzono różne kategorie, toteż w pierwszej mówimy o mężczyźnie i kobiecie, a w drugiej o męskości i kobiecości. Jak w każdej dziedzinie, tak i w tej nie ma pełnej zgody. Niektórzy naukowcy (np. A. Dakowicz) twierdzą, że pomiędzy modelami musi zachodzić interakcja, abyśmy mogli mówić o ich działaniu. Natomiast D. Pankowska twierdzi, że poczucie odmienności płci nie jest wrodzone, a kształtuje się w ciągu wzrostu jednostki. 

W związku z tym S.L. Bem proponuje cztery typy płci psychologicznych, które mogą się odnosić zarówno do mężczyzn jak i kobiet: 
  1. 1. typ męski - wysoka męskość i niska kobiecość
  2. 2. typ kobiecy - wysoka kobiecość i niska męskość
  3. 3. typ androgyniczny - wysoka i męskość, i kobiecość
  4. 4. typ nieokreślony (niezróżnicowany) - niska męskość i niska kobiecość

Płeć ma również znaczenie społeczne, gdyż to jak się określamy sami "umieszcza" nas w odpowiedniej grupie, w której panują konkretne warunki i wymogi. W ten sposób zamiast wpływać na nas częściowo w znacznym stopniu nas determinuje.

Społeczeństwo i kultura europejska

Jak już kiedyś wspomniałem podwaliny dla nas stanowi mieszanka trzech kultur. Silnym motorem jest również - chcąc lub nie - rewolucja francuska, która zmieniła trochę bieg rozwoju. Dlatego też ograniczę się tylko do tego kręgu kulturowego. 

Przez wieki kształtował nas. Zmieniał się. Posiadał wiele funkcji oraz ogromną moc. Jednak jedna cecha pozostała bez zmian - "karta pamięci". Mowa oczywiście o języku pisanym jak i mówionym. W tymi miejscu myślę o jego składowej, a mianowicie gramatyce, która nie uwzględnia w odniesieniu do człowieka innego rodzaju niż męski i żeński - najbardziej jaskrawym przykładem jest tutaj język włoski nie posiadający rodzaju nijakiego. Obcym jest dla języka uwzględnianie jakiegoś nowego rodzaju w odniesieniu do człowieka. Jeżeli chodzi o rzeczy, rośliny, zwierzęta - nie ma takiego problemu. Wieki doświadczeń wypracowały taki mechanizm. Człowiek jednak pod tym względem pozostaje hermetyczny. Cokolwiek wymyślimy będzie brzmiało obco i będzie wyrzucane przez nasz umysł, przykładem może być amerykański waginosceptyk w odniesieniu do homoseksualisty rodzaju męskiego (ma być to neutralne określenie).

Inną kategorią są tradycje ludowe, które również zachowały swój dychotomiczny podział. Śmiergus jest dla mężczyzn, oczepiny dla kobiet. Jest wieczór panieński i kawalerski, których system jest konkretnie ustalony. Wnioskować można, że gwarancją ich zachowania jest ich pozostawienie w konkretnych ramach. Jeżeli je zmienimy - to czy one przetrwają?

Całkiem inaczej ma się sprawa z życiem społecznym. Szkolnictwo, zawody, tzw. życie publiczne są dostępne dla każdej z płci po równo. Zdarza się, że płeć jest przyczyną różnic. Płaca i czas pracy, wszelkie dodatki powinny być takie same dla ludzi z tym samym wykształceniem i doświadczeniem. Jednak przyjęcie do pracy tej czy innej płci powinno zostać wolnym wyborem dla właściciela. Jeżeli firma ma mieć męski charakter - niech tak będzie. Tak samo z kobiecymi firmami. Biologicznie kobieta w większości przypadków jest słabsza - nie musi więc być zatrudniona np. jako górnik. Z kolei tam gdzie liczy się odporność na ból - nie musi być zatrudniony mężczyzna. 

W związku z powyższym wykształciły się w naukach socjologicznych dwa terminy płci: płeć przypisana (metrykalna, prawna, socjalna) - krótko pisząc ta z aktu urodzenia i dowodu osobistego oraz płeć z wychowania - związana ze stosunkiem rodziców i otoczenia do dziecka ze względu na jego płeć

Transseksualizm

W międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10 nazwany jest zaburzeniem identyfikacji płciowej (F64.0). Rozróżnia się transkobiety (in. K/M) oraz tranmężczyzn (in. M/K). Sytuacja się nie zmienia pomimo apelów UE do WHO o skreśleniu z listy zaburzeń. Główną formą leczenia jest operacja mająca zmienić widoczne cechy płci biologicznej. Jednak nawet po takiej zmianie objawy (wysoka śmiertelność, zachowania samobójcze, zaburzenia psychiczne) powracają. Nie ma więc metody czy środków, które na stałe pozwolą normalnie żyć tym osobom. Pozostaje jedynie stała opieka psychologiczna i/lub psychiatryczna. 

Podsumowanie

Wszystko wskazuje na to - wbrew skrajnym opiniom - że Rafalala jest człowiekiem. Uściślając - zgodnie z obecnym stanem wiedzy - jest mężczyzną. Można o nim powiedzieć, że jest chory, ale czy ty byś się czuł dobrze gdyby ciebie lub twoje dziecko tak nazwano? Ja nie czuję się dobrze, gdy takie coś słyszę. Szkoda mi takich osób - lepiej jest rozmawiać, debatować lub milczeć. Nie odpowiadać agresją na agresję. Sam nie popieram też jego zachowania ani stylu życia/bycia.

Krzychu

P.S. Transseksualizm nie jest grzechem. Grzechem jest dopiero poddanie się operacji zmiany płci. Więcej tutaj.
Udostępnij:    Facebook Twitter Google+

4 komentarze:

  1. Ciekawy tekst, solidnie przygotowany.
    Warto też wspomnieć o badaniach, które pokazują, że mózg męski i żeński mają różną budowę, co determinowane jest już w rozwoju prenatalnym (Anne Moir, David Jessel "Płeć mózgu").
    ;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. No tak - przyznam, że chodziło mi to po głowie, ale zapomniałem ;)

      Usuń
  2. Niestety to, co piszesz o rodzaju w języku nie jest zgodne z prawdą. Istnieją inne sposoby podziału... są języki, w których w ogóle nie rozróżnia się między rodzajem żeńskim i męskim, a kategorią analogiczną jest rozdział między np. ożywionym, a nieożywionym. Nie wolno zakładać, że to co wydaje nam się oczywiste z naszego lingwistycznejgo punktu widzenia jest takie samo wszędzie. Podobnie może wydawać się, że w każdym języku są liczebniki 1,2,3,4 itd... Jednakże ta "oczywistość" wcale nie jest prawdziwa, bo sporo języków indiańskich ma tylko kilka liczebników porządkowym (np. 1,2,3), a kolejnym i ostatnim liczebnikiem jest "dużo".

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dlatego napisalem, ze chodzi o kulture europejska, poniewaz nie znam sie zbytnio na innych, a tez zyjemy i dzialamy w tej ;)

      Usuń

Popularne posty: